Czym się różni czajnik od gaiwana?

Kulturę herbacianą w zasadzie można podzielić na kilka odmiennych tradycji, których elementem wspólnym jest właśnie herbata. Różnią się one jednak bardzo często sposobem jej przygotowywania. Tak jak w krajach arabskich jest to długotrwały proces parzenia z dodatkiem dużej ilości cukru, to na dalekim wschodzie przeważa raczej metoda krótkiego przygotowania niewielkich ilości naparu.

Bardzo istotną rolę odgrywają w procesie parzenia naczynia, których używamy. Z moich obserwacji wynika, że w Polsce zdecydowanie najczęściej wykorzystuje się czajniczki, jednak coraz popularniejsze stają się gaiwany.

Czym ów gaiwan jest? Ogólnie można go opisać jako czarkę z wygiętymi na zewnątrz brzegami i pokrywką, a zazwyczaj w zestawie jest jeszcze podpórka wyglądająca jak mały talerz. Te trzy elementy symbolizują Ziemię, Człowieka i Niebo. Zwykle gaiwan nie mieści więcej naparu niż ok. 80/100 ml, co zmusza do parzenia niewielkich ilości naparu i częstego ponownego przygotowania herbaty. To w zasadzie jest główną cechą tego naczynia. Jeśli chcemy wydobyć z herbaty pełnię jej smaku to powinniśmy jej liście zaparzyć kilkakrotnie, tak aby doświadczyć czy smak ewoluuje w miarę picia. Ważne jest też to, że pijąc niewielkie ilości herbaty nie “zapchamy” się nią i będziemy w stanie lepiej poznać jej smak.

Zdecydowanie popularniejszym sposobem przygotowywania herbaty jest jednak czajniczek. Zwykle wykonane są z ceramiki, choć najdroższe z nich są wytwarzane ze specjalnej gliny, która poprzez swoją porowatą strukturę umożliwia „hodowanie” takiego naczynia, co wzmacnia smak następnych parzeń, jednak w jednym takim czajniku parzy się jeden rodzaj herbaty. Czajniki w Polsce i ogólnie Europie zyskały popularność głównie dlatego, że da się w nich zrobić dużo herbaty na raz. Dzięki temu można poczęstować gości albo samemu wypić więcej przy jednorazowym przygotowaniu. Nic oczywiście nie zabrania wiele razy zalewać tych samych liści w czajniku, jednak jest to dość zapychające głównie z uwagi na pojemność, która zazwyczaj wynosi od pół do półtora litra. 

Wracając na chwilę do gaiwanów warto dodać, że początkowo służyły one do parzenia Oolongów, ale obecnie jest to raczej ciekawostka ponieważ dobrze robi się w nich każdą herbatę. Zarówno czajniki, jak i gaiwany potrafią być jedynie naczyniami przeznaczonymi do zaparzania herbaty, ale też prawdziwą sztuką i przedmiotami kolekcjonerskimi. Ja osobiście mam je w wersjach dość podstawowych, ale sprawują się w parzeniu herbaty równie dobrze.